Taşı, toprağı, her sokağı tarih sayfalarından fırlamış adeta şiir gibi bir kent olan Mardin, Güneydoğu Anadolu bölgesinin en gözde şehirlerinden biridir. Pek çok farklı kültürün bir arada yaşadığı, günümüzde de kardeşçe yaşamaya devam ettiği şehirlerimizden biri olan Mardin’e medeniyetler ve kültürler beşiği demek çok doğru bir söylem olacaktır.
Şehrin hemen her yerinde bulunan kültürel ve mimari özellikleriyle dikkat çeken cami, türbe, kilise ve manastır gibi şahane yapılar görenleri bırakıyor.. Dar sokaklarında gezinirken, evlerin mimarisini incelerken şehrin ihtişamın kapılıp başka bir evrende gibi hissediyorsunuz. Tüm bunları bir arada bulunduran Mardin şehir özelliğinden sıyrılarak bizlere adeta bir açık hava müzesi gezme imkânı sunuyor!
MARDİN HAKKINDA GENEL BİLGİLER
Mardin, Türkiye’nin Güneydoğu Anadolu bölgesinde yer alır ve ülkenin en büyük 26. şehridir.800 bin kişiye yakın nüfusa sahip olan Mardin Suriye ile sınır komşusudur. Mardin il merkezi başta olmak üzere Kızıltepe, Nusaybin, Ömerli, Midyat, Dargeçit, Yeşilli, Derik, Mazıdağı olmak üzere on ilçesi bulunmaktadır. İpek yolu üzerinde yer alan Mardin yukarı Mezopotamya’nın en önemli şehirlerinden birisidir.
Mardin’de ilk yerleşimin MÖ 4500 yıllarında başladığı tahmin ediliyor. O zamandan bugüne Aramiler, Süryaniler, Sümerler, Akadlar, Babiller, Asurlar, Persler, Araplar, Bizans ve Selçukluların gibi birçok farklı devletin egemenliğinde kalan Mardin, son olarak Osmanlı topraklarına girerek cumhuriyetle beraber günümüze kadar ulaşmış olup Türkiye’nin en güzel şehirlerinden biri olmuştur.
Yüzyıllar boyunca Türklerin, Kürtlerin, Süryanilerin, Arapların, Ezidilerin beraber yaşadığı Mardin, oldukça zengin bir tarih ve kültür birikimine sahiptir. Sokaklarında çan sesleriyle ezan seslerinin birbirine karıştığı Mardin, Rojin ile Sümeyye’nin kardeşçe top oynayabileceği bir hoşgörü kentidir. Bu özelliğiyle tek başına ırkçılığa meydan okuyan şehir ‘’dillerin ve dinlerin şehri’’ olarak karşımıza çıkıyor.
Tüm bunların yanı sıra görsel olarak da dillere destan bir şehirdir Mardin. Sarı kalker taşlarından yapılmış taş evler gündüz ayrı güzel gece apayrı güzel bir manzara sunmaktadır. Tabi sadece sarı kalker taşından yapılma özelliği yok bu evlerin. Mesela evlerin hepsinin güneye yani Mezopotamya’ya baktığını biliyor muydunuz? Şehirdeki bir evin gölgesi diğer bir evin üzerine düşmüyor ve yazları serin kışları sıcak oluyor. Adımınızı attığınız andan itibaren hayran kalacağınız Mardin’de sokakları gezdikçe de muazzam taş işçiliğine tanık olacaksınız. Ayrıca Mardin, Dünyada Kudüs ile Venedik ile birlikte tamamı sit alanı ilan edilen üçüncü şehirdir.
MARDİN GEZİLECEK YERLER
MARDİN KALESİ
Şehrin ‘kartal yuvası’ olarak bilinen Mardin kalesi 1600 yıllık tarihi ile birçok medeniyete tanıklık etmiştir. Mardin’e hâkim olan kale doğal kayalar üzerine eklentiler yapılarak oluşturulmuş, muhteşem bir güzelliğe sahiptir. Mezopotamya ovasına manzarasına da ev sahipliği yapan kale günümüzde ziyarete kapalı olsa da turizme kazandırma çalışmaları sürmektedir.
DEYRULZAFARAN MANASTIRI
Mardin’e 5 km uzaklıkta bulunan manastır Süryaniler tarafından hala aktif bir şekilde dini merkez ve okul olarak kullanılmaktadır. Süryaniler tarafından güneş tapınağı olarak inşa edilen manastırın yapıldığı bölgeden safra çiçekleri açarmış. Manastır inşa edilirken kullanılan harca renk versin diye safran çiçeği kullanılmış adını da buradan almıştır. Manastırın en çok dikkat çeken özelliklerinden biri de tavanıdır. Tavanda kullanılan taşları birleştirirken herhangi bir harç kullanılmamış olup taşlar sıra ile dizilerek geometrik şekil verilmiştir. Yazın 08.30-17.30, kışın 08.30-16.30 saatlerinde ziyarete açık olan manastıra girişler ücretsizdir.
ZİNCİRİYE MEDRESESİ
1385 yılında son Artuklu sultanı Melik Necmettin İsa tarafından yaptırılmıştır. 14.yüzyıldan günümüze kadar gelmeyi başaran medrese Mardin kalesinin hemen altında bulunur. Tarihi dokusuyla ilgi gören medrese iki katlıdır. İki kat üzerinde avlu, türbe ve cami bulunmaktadır. Bir ara rasathane işlevi de gören medreseye toplu ulaşım olmadığı için kendi aracınızla yahut araç kiralayarak ulaşabilirsiniz.
MOR BEHNAM (KIRKLAR) KİLİSESİ
Tarihi 6. Yüzyıla kadar dayanan kilise Mor Behnam ve kız kardeşi Saro adına yapılmıştır. Günümüzde Ortodoks ibadethanesi olarak hizmet veren kilise 1293 yılından itibaren Süryanilerin dini merkezi olmuştur.1799-1928 yılları arasında eğitim ve öğretim faaliyetlerinde kullanılmıştır.3 giriş kapısına sahip olan kilisede bir avlu ve çan kulesi bulunmaktadır. Kilise birinci caddeye yürüme mesafesindedir.
KASIMİYE MEDRESESİ
Mardin’in en büyü k yapılarından biri olan Kasımiye Medresesi Mardin merkezde bulunmaktadır. Oda kapılarının üzerinde bulunan tıp ambleminden anlaşılacağı gibi medrese din eğitiminin yanında tıp eğitimi verilmek için de kullanılmıştır. Havuzlu bir avluya sahip olan medrese, iki katlı bir dini ve fenni ilimlerin öğretildiği bir külliye olmuştur. İç mimarisinin yanında dış mimarisi de dikkat çeken medresenin duvarları kesme taş ve tuğladan yapılmıştır. Mardin’e yolu düşenlerin görmesi gereken en önemli yapılar arasındadır.
MARDİN ULU CAMİ
Mardin’in simgesi halinde olan Ulu Camii ‘cam-i kebir’ olarak da bilinmektedir. Mimari özellikleriyle Artuklu döneminden izler taşıyan cami Mardin’in en eski camisidir. Caminin yerinde eskiden bir kilisebulunmakta olup yapı kiliseden camiye çevrilmiştir. Dikdörtgen yapıya sahip olan caminin duvarları şehirdeki birçok yapı gibi sarı kesme taştan yapılmıştır.
-MARDİN DARA ANTİK KENTİ
-MARDİN MÜZESİ
-SABANCI MARDİN KENT MÜZESİ
-MOR GABRİEL MANASTIRI
-SURUR HANI
-MERYEM ANA KİLİSESİ VE PATRİKHANESİ
-MARDİN EVLERİ
-MARDİN KÜLTÜREL PEYZAJ ALANI
-ZEYNEL ABİDİN CAMİ VE MOR YAKUP KİLİSESİ
MARDİN’E NASIL GİDİLİR?
Mardin’e İstanbul’dan iki, Ankara’dan ise bir firma uçak seferi düzenlemektedir. İzmir, Antalya gibi diğer şehirlerden ise ancak aktarmalı olarak şehre ulaşabilirsiniz. Mardin- İstanbul arası uçak yolcuğu yaklaşık iki saat sürmektedir. Popüler bir seyahat noktası olmasında olacak ki bilet fiyatları biraz pahalı bu yüzden Mardin’e çok yakın olan Diyarbakır bilet fiyatlarına da bakmanız seyahatinizi maddi açıdan daha uygun hale getirebileceği için tavsiye ederiz.
Şehre indikten sonra ise oldukça küçük olan havalimanında fazla valiz sırası beklemiyorsunuz. Çıkışta bekleyen Kızıltepe minibüsleriyle 4 TL ücret ödeyerek şehir merkezine ulaşabilirsiniz. Taksi ise havalimanından merkeze yaklaşık 50 TL ücret karşılığında gidiyor.
MARDİN’E NE ZAMAN GİDİLİR?-MARDİN İKLİMİ
Bir tarafta karasal iklime öbür tarafta Akdeniz iklimine sahip olan Mardin güneyden gelen çöl ikliminin etkilerini de alıyor. Zaman zaman toz aşınımları etkisinde kalan şehrin iklimi yazları aşırı sıcak kışları da aşırı soğuk. Seyahatiniz sonbahar aylarında da olsa yanınıza kalın giysiler almanızı tavsiye ederiz çünkü özellikle akşam saatlerinde şehre üşüten bir serinlik çöküyor.
Mayıs, haziran ve eylül ayları bu muazzam şehri gezmek için en uygun zaman dilimidir. 2010 yılından itibaren her yıl Haziran ayında Mardin Bienali düzenlenmektedir. Mardin’i daha iyi tanımak istiyorsanız haziran ayında gelip görebilir, eşsiz mimarisinin sanatla birleşmesine tanık olabilirsiniz.
Birçok kültürü bir arada bulunduran, tarihi yapılarıyla, sanatın harmanlanmasıyla oluşan bu şehri başka bir şehirle kıyaslamak adeta imkânsız. Zamanda yolculuk yapacağınız bu şehri gördüğünüze asla pişman olmayacaksınız.
