ANİ HARABELERİ (KARS-TÜRKİYE)
Tarihi kayıtlarda ilk kez 5. Yüzyılda bahsedilen Ani harabeleri, Kars’ta bulunan Ani ören yerinde yapılan arkeolojik kazı çalışmalarında bölgedeki yerleşimin bronz ve demir çağlarına değin uzandığı keşfedilmiştir. Ortaya çıkarılan yapılar arasında Urartulara ait olduğu tahmin edilen yapıların bulunmasıyla yüzyıllar boyunca var olduğu ispatlanmıştır.
Birçok savaşa tanıklık eden, birçok uygarlığın yaşam alanı olmuş Ani; 40 tane kilise, şapel ve anıt mezarının tespit edilmesiyle harabeler bu sebeple ‘’1001 kilise şehri’’ olarak da anılmaktadır. Ermeni Bagratuni Hanedanlığı döneminde en parlak dönemini yaşayan merkezi ve önemli bir konuma sahip ani şehrindeki harebeler,2016 yılının temmuz ayında UNESCO dünya mirası listesine dahil edilen yerlerimizden biri olmuştur. Yüzyıllar boyunca tarihe tanıklık etmiş ve önemli bir konuma sahip olan bu tarihi kentte zamanda yolculuk yapabiliyorsunuz.
ANİ ŞEHRİ TARİHİ
Tarih öncesi insan yaşamı vadideki volkanik oluşumlu mağaralarda sürdürülmekle beraber harabeleri oluşturan iç kale ise MS 4.yüzyılda Kars şehrine de ismini veren Karsaklılar tarafından inşa edilmiştir. Güçlü krallıkların hâkim olmasıyla ani bölgesi önemli bir yerleşim yeri haline gelmiştir. Tüccar kervanları açısından önemli bir köprü oluşturan ani Bizans, Suriye, İran ve Orta Asya’nın ticaret yolarının denetimini üstlenmiştir.
992 yılında ermeni patrikliğinin merkezi halin eğelen ani bu vesileyle ününü git gide arttırmış ve ‘’1001 kiliseli şehir’’ unvanını almıştır. 1071 Malazgirt zaferiyle Türklerin eline geçen Ani 1330’larda karakoyunların da bulunduğu bir dizi Türk sülalesi tarafından zapt edilmiştir. 14. Yüzyılda ticaret yollarının değişmesiyle eski önemini yitiren ani 1579’da Osmanlı topraklarına katılmış olup günümüzde ise Türkiye sınırları içerisinde bulunur. 1735’li yıllara kadar keşişlerin yerleşim gördüğü yer olan ani’de 19. Yüzyıldan itibaren bölgede inşa izi kalmamıştır.
ANİ HARABELERİ EFSANESİ
Ani şehri bir gün zalimliği ile ün salmış kıllı Orhan adında bir adamın eline geçer.( Küçücük sebeplerden yakıp yıktığı için Ani’nin harabeye dönüştüğü söylenir.)Efsane göre kral şehirde evlenen her gelini ailesinin ilk önce kendine getirmesine emreder. Kral gelinle bi gece geçirdikten sonra evleneceği kişiyye verilir. Bu durum kişileri endişeye sokmuş bu nedenle kentte kimse evlenmemeye başlar. Bir gün şehrin ileri gelenlerinden olan yaşlı bir adam oğlunun evlendiğini görmek ister.
Bu nedenle kraldan habersiz küçük bir törenle oğlunu mürüvvetini görmeyi düşünür. Gelin bulunur her ey hazırlanır ve tören kurulur. Bunu bir şekilde öğrenen kral gelinin kendine getirileceğini düşünür ve bekler. Ancak gelin gelmez. Bunun üzerine çok sinirlenen kral damadın babasını yanına getirtir. Adam özür diler gelini için tüm varlığını krala verebileceğini söyler ama nafiledir. Kıllı Orhan ikna olmaz ve kent meydanında yaşlı adamın asılmasını emreder. Tam idam edilecekken ada şöyle seslenir:
‘’ey ani, bu zulüm ile yaşayacaksan bat, yıkıl!’’ diye bağırmış ve kent harabeye dönmüştür.
ANİ HARABELERİ NEREDEDİR?
Türkiye Cumhuriyetinin Doğu Anadolu bölgesinin kuzey doğusunda Kars ilinin güneydoğusunda şehir merkezine yaklaşık 42 km mesafede bulunmaktadır. Ören yeri ise Türkiye-Ermenistan sınırı boyunca uzanan Arpaçay ırmağı boyunda konumlanmaktadır.
ANİ HARABELERİNE NASIL GİDİLİR?
Bölgenin turizm açısından çok gelişmemiş olmasından olsa gerek bu harabelere toplu taşıma ile ulaşmak mümkün değilidir. Ancak ilçeler arası gidiş-geliş yapan dolmuşlarla yakın bir köyde inerek ulaşabileceğiniz Öre bölgesine aynı zamanda taksi kullanarak da ulaşabilirsiniz. Şehir içinde araç kiralayarak yahut özel araçla daha rahat ulaşabilirsiniz
